'Schreven in d'eerde' / Food First
(Festivalhuis, eerste verdieping)
Kan arbeid ook kunst worden?
We zijn in de hete zomer van 2022. Landbouwers rijden af en aan met hun tractoren om de strijd met de droogte en de wispelturige seizoenen te kunnen winnen. Deze zenuwachtige bewegingen van de boeren contrasteren fel met het rustige tempo van de ontspannen festivalbezoeker.
Vanuit die Patchwork-observaties zijn we op zoek gegaan naar een manier om de noeste arbeid van de boeren op een eenvoudige manier een plaats te geven in het Kunstenfestival. Wanneer we landbouwers aanspraken en vroegen wat ze van de kunstwerken vonden kregen we vaak dezelfde reactie: “Denk je dat we daar tijd voor hebben?”. De landbouwers werken in een andere realiteit dan die van het festival, in een eigen wereld, maar met een primaire maatschappelijke rol.
Met deze video-installatie willen we het werk van landbouwers zichtbaar maken. Een plaats die ze verdienen want hun aanwezigheid in de regio is cruciaal voor de identiteit van het landschap in en rond Watou. Zonder hun arbeid is er wellicht ook geen kunst mogelijk.
We zijn in de hete zomer van 2022. Landbouwers rijden af en aan met hun tractoren om de strijd met de droogte en de wispelturige seizoenen te kunnen winnen. Deze zenuwachtige bewegingen van de boeren contrasteren fel met het rustige tempo van de ontspannen festivalbezoeker.
Vanuit die Patchwork-observaties zijn we op zoek gegaan naar een manier om de noeste arbeid van de boeren op een eenvoudige manier een plaats te geven in het Kunstenfestival. Wanneer we landbouwers aanspraken en vroegen wat ze van de kunstwerken vonden kregen we vaak dezelfde reactie: “Denk je dat we daar tijd voor hebben?”. De landbouwers werken in een andere realiteit dan die van het festival, in een eigen wereld, maar met een primaire maatschappelijke rol.
Met deze video-installatie willen we het werk van landbouwers zichtbaar maken. Een plaats die ze verdienen want hun aanwezigheid in de regio is cruciaal voor de identiteit van het landschap in en rond Watou. Zonder hun arbeid is er wellicht ook geen kunst mogelijk.
We zochten naar een eenvoudige manier om die tegenstelling tussen arbeid en kunst te overstijgen; om van de niet aflatende arbeid van de landbouwer ook kunst te maken.
Een antwoord vonden wij in het idee om geo-trackers op de tractoren te plaatsen, die alle bewegingen via satelliet registreren. Zo werden de eenvoudige ‘schreven [=krassen, lijnen] in d’aerde’ – zoals de landbouwers het project zelf al snel omschreven – omgezet in unieke digitale tekeningen.
Vier landbouwerfamilies uit Watou installeerden een trackingsysteem in hun tractor:
Patrick, Wietse en Jelle Debaene; Johan en Chiel Decalf; Chiel en Patrick Lemahieu-Ameloot; Jasper en Marc Igodt.
Zij werden de tekenaars in dit project.
Een antwoord vonden wij in het idee om geo-trackers op de tractoren te plaatsen, die alle bewegingen via satelliet registreren. Zo werden de eenvoudige ‘schreven [=krassen, lijnen] in d’aerde’ – zoals de landbouwers het project zelf al snel omschreven – omgezet in unieke digitale tekeningen.
Vier landbouwerfamilies uit Watou installeerden een trackingsysteem in hun tractor:
Patrick, Wietse en Jelle Debaene; Johan en Chiel Decalf; Chiel en Patrick Lemahieu-Ameloot; Jasper en Marc Igodt.
Zij werden de tekenaars in dit project.
Van lijnen naar vlakken
De meeste mensen hebben een bewegingspatroon dat uit eenvoudige lijnen bestaat. Het zijn eenvoudige lineaire trajecten tussen hun woonplaats en hun belangrijkste bestemmingen (school, werk, hobby’s,…), tussen de woonkernen.
Het unieke van landbouwers is dat zij heel actief zijn in het buitengebied, waar zij meter voor meter ‘afrijden’ om het land te bewerken. Hun trackingpatronen bestaan dus niet alleen uit gewone lijnen, maar ook uit weefbewegingen, die uiteindelijk ook vlakken worden. Naarmate het jaar vordert, ‘kleuren’ de boeren de vlakken van hun velden in. Het zijn deze unieke tekeningen uit het voorjaar van 2023 die in Watou worden getoond.
Dynamische visualisering
Bij de verwerking van de data lieten we de geografische achtergrond weg. Zo kregen we een abstracter beeld. We voegden ook tijdsaanduiding toe, om de indrukwekkende arbeidstijden mee in beeld te brengen.
De evolutie en 'inkleuring' van de vlakken zijn dynamisch in beeld gebracht. We kozen ervoor om met alle data een videowerk te maken waarin de lijnen en vlakken geleidelijk aan vorm krijgen, op het tempo van de bewegingen van de landbouwers, maar dan 750 keer versneld.
Overzicht vanuit een controlekamer
De meeste mensen hebben een bewegingspatroon dat uit eenvoudige lijnen bestaat. Het zijn eenvoudige lineaire trajecten tussen hun woonplaats en hun belangrijkste bestemmingen (school, werk, hobby’s,…), tussen de woonkernen.
Het unieke van landbouwers is dat zij heel actief zijn in het buitengebied, waar zij meter voor meter ‘afrijden’ om het land te bewerken. Hun trackingpatronen bestaan dus niet alleen uit gewone lijnen, maar ook uit weefbewegingen, die uiteindelijk ook vlakken worden. Naarmate het jaar vordert, ‘kleuren’ de boeren de vlakken van hun velden in. Het zijn deze unieke tekeningen uit het voorjaar van 2023 die in Watou worden getoond.
Dynamische visualisering
Bij de verwerking van de data lieten we de geografische achtergrond weg. Zo kregen we een abstracter beeld. We voegden ook tijdsaanduiding toe, om de indrukwekkende arbeidstijden mee in beeld te brengen.
De evolutie en 'inkleuring' van de vlakken zijn dynamisch in beeld gebracht. We kozen ervoor om met alle data een videowerk te maken waarin de lijnen en vlakken geleidelijk aan vorm krijgen, op het tempo van de bewegingen van de landbouwers, maar dan 750 keer versneld.
Overzicht vanuit een controlekamer
De video’s worden getoond in een opstelling met 4 schermen. Op elk scherm is de unieke ‘schriftuur’ van één landbouwer te zien. Het geheel van schermen kan je ook zien als een soort ‘controlekamer’, waarbij de toeschouwer alle geleverde arbeid kan overzien.
De landbouwers zijn zich erg bewust van supervisie en controle. In deze tijden worden zij gevolgd en gecontroleerd door de overheid, afnemers, digitale instrumenten en allerlei marktmechanismen. De idyllische ‘vrijheid’ van het boerenleven is relatief geworden.
De tracking levert wel unieke digitale tekeningen op. Natuurlijk kan je ook helemaal 'in real life' de activiteiten van boeren volgen tijdens het Kunstenfestival. Want terwijl wij kunst maken en consumeren, zijn zij volop bezig om ons voedsel te produceren, voortbewegend in een intrigerend lijnenspel.
De landbouwers zijn zich erg bewust van supervisie en controle. In deze tijden worden zij gevolgd en gecontroleerd door de overheid, afnemers, digitale instrumenten en allerlei marktmechanismen. De idyllische ‘vrijheid’ van het boerenleven is relatief geworden.
De tracking levert wel unieke digitale tekeningen op. Natuurlijk kan je ook helemaal 'in real life' de activiteiten van boeren volgen tijdens het Kunstenfestival. Want terwijl wij kunst maken en consumeren, zijn zij volop bezig om ons voedsel te produceren, voortbewegend in een intrigerend lijnenspel.
Gedicht van Luuk Gruwez
Luuk Gruwez heeft een lange staat van dienst als dichter en liet zich inspireren door het projectidee. Hij schreef een gedicht dat een andere, erotische en metafysische betekenislaag toevoegt aan de beelden.
Luuk Gruwez heeft een lange staat van dienst als dichter en liet zich inspireren door het projectidee. Hij schreef een gedicht dat een andere, erotische en metafysische betekenislaag toevoegt aan de beelden.
Met veel dank aan...
De landbouwers die meewerkten: Patrick, Wietse en Jelle Debaene; Johan en Chiel Decalf; Chiel en Patrick Lemahieu-Ameloot; Jasper en Marc Igodt.
Aan Guido Decalf, Johan Decalf en Annemie Morisse voor het leggen van de contacten.
Zonder hen was dit project niet mogelijk geweest.